Uygurlar bu bayramı da “kayıp” ailelerini arayarak geçiriyor

Çin’de insan hakkı ihlalleriyle karşılaşan Uygurlar bu bayramı da kayıp ailelerinden bir haber arayarak geçiriyor. Gazeteci Kurban Mahmut ve doktor Gülşen Abas’ın ailesi bir iz arıyor…

Doğu Türkistan’da en çok okunan dergilerden biri olan Xinjiang Kültür Dergisi'nin eski genel yayın yönetmeni Kurban Mahmut’un ortadan kaybolmasının üzerinden 3 yıl geçti.

Mahmut’un ailesi, bu bayram da ondan bir haber alamıyor.
Çin makamları, gazetecinin Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan oğlu Behram Sintash’a babasının tutuklu olduğunu söylese de nerede tutulduğuna yönelik bir bilgi vermedi. 

Mahmut’un cezaevinde mi yoksa “toplama kampında” mı olduğu bilinmiyor.

Tanınan bir gazeteciydi

1950’de Doğu Türkistan’da doğan Mahmut, Xinjiang Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden mezun olduktan sonra 1984 yılına kadar Xinjiang Halk Radyosunda muhabir ve editör olarak çalıştı. Mahmut, 1985-2011 arasında ‘‘Xinjiang Kültür Dergisi’’nin genel yayın yönetmeni ve yazı işleri müdürlüğünü üstlendi.

Dergi bu süre zarfında Doğu Türkistan’ın en çok okunan dergisi haline geldi.

Uygur Türkü aktivistler Mahmut’un durumunu araştırsa da gazeteciyle ilgili net bir bilgi alamadı.

Independent Türkçe’nin edindiği bilgilere göre Çinli makamlar aktivistlere Mahmut dosyası hakkında daha fazla soru sormamaları gerektiğini ve konunun “hassas” olduğunu söyledi.

Doktor Gülşen Abbas'tan da aylardır haber yok

Çocuklarının aradığı bir anne de Gülşen Abbas.

Emekli bir doktor olan Abbas’tan tıpkı Mahmut gibi aylardır haber yok. 

Urumçi’deki Xinjiang Field Company Ming Yuan Workers hastanesinde dermatoloji uzmanı olarak çalışırken emekli olan Abbas, 2018’de bir anda “ortadan kayboldu.”

Abbas’ın çocukları Ziba ve Zamira Murat, şiddetli migren nöbetleri, dengede durmasını engelleyen bel ağrıları, kemik erimesi, yüksek tansiyon gibi ciddi sağlık sorunları yaşayan annelerinin durumundan endişeli.

“Annemin durumu ve nerede tutulduğunu bilmek en doğal hakkım diyen” Ziba Abbas,”Uluslararası toplum, insan hakları savunucusu örgütlerden bize annemizi bulmak ve bir an önce serbest bırakılmasını sağlamak için destek istiyoruz” dedi.

Yurt dışına çıkan Uygurlara büyük takip

Abbas, ABD’de yaşayan çocuklarını ziyaret ettikten sonra Çin’e dönmüş ve kaybolmuştu. Çin yönetiminin yurt dışına çıkan Uygur Türklerini yakın takip altına alarak sonradan tutukladığı biliniyor. Daha önce herhangi bir suç kaydı olmayan Gülşen Abbas’ın da nerede tutulduğu bilinmiyor.

Türkiye’de üniversite eğitimi alan Jevlan Şirmehmed’in devlet memuru olan annesi de oğlunu ziyaret ettikten sonra dönmüş ve tutuklanmıştı.

Çin’deki azınlıklara yönelik baskılar 2017’den sonra arttı. Çin genelinde kurulan toplama kamplarında zorunlu eğitime tabi tutulan ve sayıları milyonlarla ifade edilen Uygurlar bu durumu ağır insan hakkı ihlali olarak nitelendiriyor.

Girişin zorunlu ancak çıkışın yasak olduğu bu kamplar Çin yönetimine göre “Meslek edindirme” ve “Aşırıcılığı engelleme kursu”.