James Stavridis independent için yaptığı analizde, ‘’Ermenistan ve Azerbaycan arasında "donmuş durumdaki çatışmanın kızıştığını ve bu durumun arka planında bölgesel güvenlik ve enerji pazarları gibi unsurların bulunduğunu yazdı.
Emekli Müttefik Kuvvetler Komutanı James Stavridis tarafından kaleme alınan değerlendirme yazısı:
Azerbaycan-Ermenistan savaşı Rusya'nın Türkiye'yle denge politikasını tehdit ediyor
Sovyetler Birliği'nin çöküşüne kadar uzanan bu çatışma, Azerbaycan içindeki Dağlık Karabağ adında küçük bir etnik Ermeni yerleşim bölgesinde yoğunlaşıyor. Kendi kendini ilan eden dağlık cumhuriyet (ki kendi hamisi Ermenistan tarafından bile resmen tanınmıyor) 150 bin nüfusa sahip ancak büyük oranda askerileştirilmiş durumda. Azeriler, 1990'larda 30 bin cana mal olan bir çatışmada bölgenin kontrolünü kaybetti ve çok sayıda savaş tehdidine rağmen bölgeyi diplomatik veya askeri yollarla geri alamadı.
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ndeyken (NATO) her iki ülkeyi de birkaç defa ziyaret ettim. Karşılıklı hoşlanmama durumu ve güvensizlik ortama hakimdi. Dönemin iki savunma şefi birbirlerinden nefret ediyordu ve her iki ülke de NATO'nun üye olmayan (Afganistan'da küçük NATO birlikleri vardı) ortağı olmasına rağmen, her iki şefin de konuşmak istediği tek şey diğerinin ikiyüzlülüğü ve çıkarcılığıydı. Ne yazık ki, her biri kendi ulusal görüşünü tam olarak Kafkasya’daki komşusuna yönlendiriyordu. Her iki taraf da gerçek anlamda ya da mecazi olarak taviz vermeye istekli görünmüyordu.
NATO'da görev yaptığım 4 yıl boyunca, Azerilerin gönülsüzce gerçekleştirdikleri ve Ermeniler tarafından kolayca durdurulan askeri saldırılar oldu. İstihbarat değerlendirmelerimiz, çatışmanın patlak vermesi durumunda Ermenilerin kazanacaklarına neredeyse kesin gözüyle baktıklarını ortaya koymuştu. Rusya Federasyonu her iki tarafa da silah ve eğitim desteği sağlıyordu ve gerçekten de Rusya'nın sakinleştirici etkisi olmuştu. Putin arabulucu rolüne soyunduğu zaman işlerin kötü olduğunu biliyorsunuz.
Her zamanki gibi bu son gerginlikte de her iki taraf diğerinin önce saldırdığını iddia ediyor. Temmuzda iki tarafın birbirine ateş açması sonucu 10’dan fazla Azeri (çoğu asker) hayatını kaybetti. Ölenlerin sayısı şimdi yüze yaklaşıyor. Pazar günü her iki taraf da askerlerini seferber etti ve sıkıyönetim ilan etti. Salı günü Ermenistan jetlerinden birinin Türk F-16’sı tarafından düşürüldüğünü bildirdi, Türkiye suçlamayı reddediyor.