İlk ve orta okulu İstanbul Gaziosmanpaşa’da tamamladıktan sonra liseyi Plevne Lisesi'nde okudu ve sonrasında İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi'nden mezun oldu.

Meslek hayatına 1990’da İstanbul Menkul Kıymetler Borsası aracı kurumlarında başladı. 1989′da ise okul arkadaşlarıyla bir şirket kurarak ticaret hayatına atıldı. 1995’te kendi şirketini kurdu.

2007'de DP'nin başkanı oldu 

Soylu, 2007’de DYP'nin Demokrat Parti (DP) ismini alarak girdiği seçimlerde baraj altında kalması sonrası genel başkanlığa seçildi. Kasım 2008'de DP 9. Olağan Kongresi'nde genel başkanlığa yeniden seçildi. 

Ak Parti'ye katıldı

12 Eylül Referandumu’nda Türkiye’yi dolaşarak 'evet” için çalışmalar yapan Soylu, Hüsamettin Cindoruk'un genel başkan olduğu DP'den ihraç edildi. Soylu ihraç sonrası Tayyip Erdoğan’ın davetiyle AKP’ye katıldı.

Kasım 2015'te AKP'den milletvekili seçildi

Kasım 2015’teki seçimlerde AKP'nin Trabzon milletvekili adayı oldu ve Meclise girdi. Ahmet Davutoğlu'nun başbakan olduğu hükümette Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yapan Soylu, Binali Yıldırım döneminde de aynı göreve devam etti. 

Süleyman Soylu, 25 ve 26. Dönem AK Parti Trabzon Milletvekili, 24 Haziran 2018'de yapılan Milletvekilliği Genel Seçimleri'nde de 27. Dönem AK Parti İstanbul Milletvekili olarak seçilmiş; 64. ve 65. Hükümetlerde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, 1 Eylül 2016 tarihinden itibaren de yine 65. Hükümette ve ardından 66. Hükümette de İçişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.

.